Alhaji Aliyu Yahaya shi ne mataimakin babban kwamandan hukumar yaki da sha tare da fataucin miyagun kwayoyi na Jihar Kano, Atattaunawarsa da wakilinmu, Abdullahi Muhammad Sheka ya bayyana halin da aikin ke ciki sannan kuma ya warware zare da abawa kan kallon da ake yi wa hukumar. Mataimakin kwamandan ya kuma ya yaba kwarai da kokarin Gwamnatin Jihar kan yaki da shan miyagun kwayoyi. Ga yadda tattaunawar ta kasance:
Mai Karatu Zai so Sanin Wanene Alhaji Aliyu Yahaya.
Alhamdu lillahi, ni sunana Aliyu Yahaya Mataimakin babban kwamandan hukumar yaki da sha tare da fataucin miyagun kwayoyi a jihar Kano.
Shin ko domin wadanne ayyuka aka samar da wannan hukuma dominsu?
An kafa wannan hukuma domin yaki da masu sha tare da fataucin miyagun kwayoyi domin kama su tare da gudanar da ingantanccen bincike, a karshe kuma a gurfanar da su gaban kulliya domin girbar abin da suka shuka. Bayan wannan aiki kuma akwai bangaren yin nasiha tare da nusar da mata da matasa hadarin dake tattare da amfani da miyagun kwayoyi, sai kuma koyar da su sana’un da za su dogara da kansu domin kaurace wa wannan mummnar dabi’a.
Ranka ya dade batun shaye-shayen miyagun kwayoyin a halin yanzu ya zama tamkar ruwan dare, wanda kuma ke neman zame wa hukumomi kadangaren bakin tulu duk da kokarin da jami’anku ke yi ba dare ba rana, shin ko a ina gizo ke sakar?
A hakikanin gaskiya wannan mummunan sana’a wasu na kallon sana’a ce mai kawo makudan kudade wadda a zaton hanya ce mai bullewa, kuma ko kadan maganar ba haka ta ke ba, kwadayin samun kudi a huce ya sa wasu ke shiga cikin harkar. Duk namijin kokarin da jami’an wannan hukuma ke yi na kamewa tare da gurfanar da wadanda muka kama gaban kulliya, amma har yanzu wasu na ganin irin wannan hanya ya kamata su bi domin dogaro da ita. A hakikanin gaskiya wannan ba hanya ce mai dorewa ba, abubuwa ne da suka saba dokokin kasa da ma na addini, domin ba wani addini da ya amince da shaye -shayen miyagun kwayoyi.
Ranka ya dade kana magana a kan masu shan kwayoyin, su kuma masu fataucin nasu fa?
Ga su masu fataucin kwayoyin yawancin wadanda muke kamawa fada mana suke abokai ne suka jefa cikin wannan mummunar sana’a, ko damuwa ko rashin wata sana’a da ya kamata mutun ya dogara da ita, ka ga wannan ba dalili ba ne da zai sa mutun shiga wannan halin, dole ne ka yi abota da wanda ka tabbatar da munin sana’ar da yake? Kamata ya yi ka yi abota da wanda aka tabbatar da sahihancin hankalinsa da kyan dabi’unsa wanda zai amfani rayuwarka da addininka. Wasu kuma wai saboda rashin aikin yi ya sa suke wannan shaye -shaye, to ai neman aiki shi ya fi dacewa da shan kwaya, idan aka tabbatar da kana shaye -shaye wane zai dauke ka aikin?
A irin wannan batu, kenan akwai gazawar tarbiyya ko kulawa daga bangaren iyaye ko ita kanta gwamnati?
Akwai matsaloli da dama wanda duk Allah ya jibinta wa al’amarin wasu al’umma kamata ya yi ya dauki matakan da suka kamata na taimaka wa wadanda Allah ya damka ma amanarsu a hannunka, musamman yadda wasu masu wannan shaye -shaye ke nuna cewa rashin aikin yi ne. To, idan iyaye za su mai da hankali wajen koyar da sana’u da kuma lura da tarbiyar yaransu, idan gwamnatoci za su tsaya sosai wajen bude massana’antu za a samu saukin matsalar, wannan ta sa ako da yaushe muke jan hankalin gwamnatoci da iyayen yara wajen samar da sana’a ga al’umma.
Ganin yadda ake ta fama ana toshe can suna bude nan, shin ko akwai wasu sabbin dabaru ko matakai da wannan hukuma ke dauka domin ganin an dakile wannan bakar ta’ada?
Gaskiya ne akwai matakai da muke dauka, da farko kasancewarmu jami’an tsaro ya sa muke aiki kafada da kafada da sauran bangarorin tsaro, domin yakar matsalar shaye -shaye, musamman ganin cewa mu kadai ba za mu iya cin nasarar da ake fata ba, saboda haka sai kowa ya bayar da tasa gudummawar, musamman iyaye, shugabannin al’umma, Malaman Addini kungiyoyi da kuma ‘yan jarida da sauransu. Yanzu haka akwai wasu matakai da muka dauka domin ganin mun karya lagon masu wannan akida a jihar Kano. Mun fara shiga cikin unguwanni domin tattaunawa tare da iyayen kasa da al’umma baki daya domin wayar da kan jama’a sanin illolin shaye -shaya, musamman kasancewar masu wannan shaye -shaye a cikin unguwanni suke haka su ma al’ummar cikin unguwa suke hada kai da wadannan rukunonin jama’a shi zai ba mu damar samun nasarar da ake fatan samu.
Alhamdu lillahi, kwalliya na biyan sabulu domin har ofis din nan kungiyoyi ke zuwa domin neman yadda za a hada kai domin taimaka wa wannan aiki. Haka kuma muna gabatar da tarukan kara wa juna sani a kafafen yada labarai domin jawo hankalin jama’a wajen fahimtar matsalar da ke tattare da shaye -shayen kwayoyi da fatauncinsu.
Babban abin da jama’a suka kasa fahimta shi ne yadda jami’an wannan hukuma ke aiki ba dare ba rana, amma idan an toshe can sai nan ta bude, sai ka ji idan an tarwatsa sansaninsu na wuri kaza, sai ka ji sun koma wuri kaza, menene hakikanin matsalar?
A hakikanin gaskiya lamarin shaye- shaye lamari ne mai fadin gaske. Yanzu haka har wani kwamiti gwamnatin Jihar Kano ta kafa wanda aka hada jami’an tsaro daban-daban, kasancewar duk wurin da muka samu rahoto mukan tunkari wurin, musamman wani lungun baya shiguwa sai an shirya kwarai da gaske, sannan kuma Allah ya albarkaci Jihar Kano da Kwamandan wannan hukuma jajirtacce ne kwarai da gaske, ba shida tsoro ko shakka yana aikinsa bilhakki da gaskiya, ya sa muke aikin tunkarar ire-iren wadannan wurare domin gudanar da kame, masu shaye -shaye a yi masu nasiha wadanda muka kama da laifin sayar da kayan mayen mukan yi masu nasiha wadanda kuma za mu gurfanar da su gaban kulliya mu gurfanar da su. To idan mun kai irin wannan samame wadanda ba mu sami sa’ar kama su ba, sun gudu daga baya sai su tattara kansu su koma wani bangaren kuma, wannan ta sa muke kiran al’umma cewa a duk lokacin da suka ga ire-iren wadanann gungun masu shaye -shaye su gaggauta sanar da wannan hukuma domin daukar matakin da ya kamata.
Jama’a na tsoron bayar da irin wannan labarin masu aikata wasu laifuka domin gudun kar kuma wadannan bata gari su sani cewa wane ne ya sanar da jami’an tsaro labarinsu, shin ko wane tanadi hukumarka ta yi kan wannan matsala?
Kwarai kuwa duk lokacin da muka ba da irin wannan sanarwa mu kan tabbatarwa da duk wanda ya taimakawa jami’an tsaro da wani labari cewa ba abin da zai faru da su, kuma ko a kotu ba a tambayarmu inda muka samu labari, ka ga kuwa tun da kotu ma ba za ta bukaci inda muka samu labarin ba, saboda haka wannan sirrinmu ne ba wanda zai san wanda ya sanar da mu. Saboda muke tabbatarwa da al’umma cewa kar su ji komai, akwai sirri tsakaninmu da masu ba mu labarai, sannan kuma lura da lafiyarsu na cikin abubuwan da suke da muhimmanci a wurinmu.
Ka yi maganar wata hadakar jami’an tsaro da gwamnati ta samar don tunkarar wannan aiki, shin akwai wani taimako da kuke samu don cin nasarar aikin?
Alhamdu lillahi wannan gangamin jami’an tsaro gwamnatin Jihar Kano ce ta kafa ta domin kishin al’ummarta, ta yi haka domin tabbatar da al’umma ingantacciya mai cike da tarbiyya mai kyau, wannan ta sa aka samar da wannan gangami na jami’an tsaro wanda kwamandan Hukumar yaki da sha tare da fataucin miyagun kwayoyi ke shugabanta.
Cikin rukunonin masu mu’amula da miyagun kwayoyi, daga kan masu fatauci zuwa kan masu shan kwayoyin, shin ko akwai wani dacen kame wasu hamshakan diloli da hukumarka ta yi?
Kwarai da gaske mun yi nasarar damke wasu gagararru da suka addabi wasu unguwannin cikin Birnin Kano, ina tabbatar maka da cewa akwai wadanda muka kama wadanda manyan masu laifuka ne da ma’aikata ke nemansu ruwa a jallo, mun gurfanar da su gaban kulliya yanzu haka da yawansu suna gidan sarka.
Wasu na kokawa kan yadda idan kun kama wasu dilolin kwayar kwanaki kadan sai a gansu sun dawo sun ci gaba da sana’arsu?
A hakikanin gaskiya idan muka fita bakin aiki babu wani shafaffe da mai a wurin wannan hukuma, kuma duk wanda ya shigo hannunmu muna yin duk abin da ya kamata wajen gudanar da bincike yadda ya dace da laifin da muka kama shi da shi. Amma idan ka iske al’umma a wuri ba ka iya sanin wane mai sayarwa wane mai sha, sai ka je ka gudanar da bincike sannan kake gane ta ba da tsakuwa, wadanda suke sha matakin farko da muke dauka shi ne yi masu nasiha (Counseling ) bayan yi masu nasiha mu kan bukaci su ci gaba da halartar ofishinmu domin ci gaba da sa ido kan irin nasihar da aka yi masu.
Babbar matsalar ita ce duk wanda muka kama da kwaya za mu tabbatar da gudanar da bincike tare da gurfanar da mutum gaban kotu, to idan mun kai su gaban kotu, kuma suna da lauya da ya zo zai bukaci a ba shi beli ka ga ba yadda za mu yi, musamman yadda kundin tsarin mulkin kasa ya ba su damar hakan ba yadda za mu yi, kuma idan an ba da belin wasu ba su da hakuri domin abin da suke samu cikin wannan bakar sana’a kudade masu yawa sai su koma wani yana cikin beli za mu sake kama shi, saboda haka kwayar da muka sake kama shi da ita za mu sake hadawa mu mayar da shi gaban alkali.
Jihar Kano na sahun gaba cikin jihohin da ake zargin yawaitar wannan matsala ta shaye -shayen miyagun kwayoyin, shin zuwa yanzu wadanne nasarori za ku iya bugar kirji da cewa kun cimma?
Alhamdu lillahi ko shakka babu ma’aikatan wannan hukuma jajirtattun ma’aikata ne kwarai da gaske, kuma dole mu gode wa Gwamnatin Jihar Kano tana tallafa mana kwarai da gaske, kamar gwamnati tarayya kowa ya san tana da irin nata nauyi duk da haka tana nata iya kokarin, saboda haka dole mu kara gode wa Jihar Kano domin har sabbin motoci biyu ta bai wa wannan hukuma, sannan kuma muna kira ga sauran masu hannu da shuni wajen tallafa wa wannan hukuma, musamman idan aka dubi yawan al’ummar da ke jihar Kano, hakan ta sa ake hangen tafi sauran jihohin fama da matsalar shaye -shayen miyagun kwayoyi. A jihar Kano mai kananan hukumomi 44 muna da ofisoshi biyar ne kawai idan ka cire wannan shelkwatar hukumar, saboda haka idan aka samu gudunmawa daga masu hannu da shuni za mu samu damar bude ofisoshinmu a daukacin kananan hukumomin nan baki daya.
Haka kuma yanzu haka a cibiyar Nasiha da koyar da sana’a ga wadanda muka yi wa irin wannan horo da ake ginawa, amma tuni aikin ya tsaya, muna kara mika godiya ga Khalifa Sheikh Isyaka Rabiu wanda har wakilinsa ya turo domin duba inda aikin ya tsaya don ganin yadda za a kara sa shi, idan muka samu kammala wannan aiki ko shakka babu za mu samu sukunin ci gaba da gudanar harkar nasiha da kuma koyar da sana’u, idan ma Allah ya ba mu iko mu samar da wani tallafi domin ganin wadanda suka samu wannan horo ba su koma gidan jiya ba.
Suma jami’an wanan hukuma muna mika godiya kwarai da gaske bisa jajircewar da suke wajen ganin an kawo karshen wannan matsala ta shaye -shaye a jihar Kano, sai kuma shi kansa babban kwamandan hukumar wanda yake bayar da dukkan hadin kai da kuma karfin guiwar aiwatar da ayyukan wannan hukuma, muna fatan Allah ya kara masa lafiya.
