Nijeriya ta kashe Naira biliyan 836.67 akan shigo da Premium Motoci, PMS, wanda kuma aka sani da mai, da sauran kayayyakin mai a cikin kashi na biyu na shekara ta 2019, a cewar bayanan da aka samu daga Ofishin kididdiga na kasa NBS.
Bayanai da aka samu daga kasuwancin kasashen waje na NBS a kasuwancin kaya na ilahirin shekara ta 2019, sun nuna cewa kudin da aka kashe kan shigo da PMS da sauran kayayyakin man fetur ya yi tashin gwauron zabi ne a shekarar inda ya kai Naira biliyan 284.599 da aka kashe kan shigo da samfurin ilahirin mai na farko na shekarar 2019. Musamman, na jimillar, da aka kashe wajen shigo da kayayyakin matatun mai, rahoton ya nuna cewa an kashe Naira biliyan 575.28 kan shigo da PMS, wanda ke samar da karuwar kashi 201.55 idan aka kwatanta da Naira biliyan190.777 da aka kashe kan shigo da kayayyaki a farkon kwata.
Baya ga shigo da PMS, NBS ya yi bayanin cewa kudin shigo da mai ya kai Naira biliyan 130.879, yayin shigo da mai ya tsaya a Naira biliyan 130.51 a kashi na biyu na shekara ta 2019.
A takaice, ya bayyana cewa shigo da mai daga mai ya tsaya a Naira biliyan 62. 22, yayin da aka kashe Naira biliyan 31.61 kan shigo da mai a farkon kwata na 2019.
Gaba ɗaya, rahoton ya lura cewa a kashi ɗaya cikin huɗu na shekarar 2019, jimillar cinikayya ta girma da kashi 4.42 bisa ɗari idan aka kwatanta da farkon kwata na 2019 , kuma ya zuwa kashi 24.16 bisa 100 dangane da kashi na biyu na shekara ta 2018. Rahoton ya bayyana cewa game da farkon kwata-kwata na shekarar 2019, darajar jimillar cinikayya kamar yadda take a rabin-shekarar 2019 ya kai kashi 15.43 sama da daidai da na wannan lokacin a cikin shekarar 2018.
Rahoton ya kara da cewa darajar jimlar shigo da kayayyaki ya tashi da kaso 8.20 bisa 100 idan aka kwatanta da shigo da farkon kwata na shekarar 2019, kuma ya zuwa kashi 65.21 bisa 100 a kan kwatankwacin shekarar ta 2018. Bugu da kari, ya yi bayanin cewa darajar shigo da kaya zuwa farkon rabin shekarar 2019. ya tashi ta hanyar kashi 43 .63 bisa 100 a kan daidai lokacin a cikin 2018.
A gefe guda, rahoton ya lura cewa darajar jimlar fitar da kaya zuwa kashi ɗaya cikin huɗu na shekarar 2019 ya tsaya a kan Naira tiriliyan 4.596, wanda ke wakiltar hauhawar kashi 1.34 bisa 100 kan matakin da aka rubuta kwata na farko da kashi 2.06 a yayin da aka kwatanta shi da darajarsa a kashi na biyu na shekarar 2018. Ya kara da cewa fitar da danyen mai ya taimaka da Naira tiriliyan 3.935, ko kuma kashi 85.6, yayin fitar da danyen mai bai tsaya da dala biliyan 661.6 ba.
Hakan ya nuna cewa “Saurin bunkasar fitar da kayayyaki zuwa kasar waje zai iya danganta ne da hadewar jinkirin ci gaba da hauhawar darajar danyen mai da ake fitarwa a lokaci guda yayin da darajar danyen mai ke hauhawa.
A kashi na biyu na shekarar 2019, danyen mai ya kasance babban abin fitarwa yayin da ya kai kashi 85.6 cikin 100 ko kuma Naira tiriliyan 3.935 na jimlar fitar da kayayyaki yayin da babu fitattun ɗanyen mai da gudummawar da ya bayar na kashi 14.37 cikin 100 ko Naira biliyan 661.6.
“ A rabin shekarar 2019 , darajar fitar da danyen mai ta ragu kadan da kashi 0,5 cikin 100 idan aka kwatanta da rabin shekara 2018. A daya bangaren, darajar jigilar danyen mai ta ragu da kusan kashi uku cikin 100 kamar a rabin shekara ta 2019, da kashi 10 a cikin 10 dangane da kashi na biyu na 2018 da kashi 43 cikin 100 dangane da na farkon kwata na shekarar 2019.
“Duk da haka, ban da duk kayan da ake shigo da su na mai, darajar jigilar mai ba ta tashi da kashi 4.1 bisa 100 a kashi na biyu na shekarar 2019 dangane da kashi na biyu na 2018, kuma kusan kashi biyar cikin 100 a rabin shekarar 2019 yake daidai da lokacin a cikin shekarar 2018. ”
