“Nijeriya Na Asarar Dala Biliyan 492 Duk Shekara Kan Noƙe Haraji”

Kamfanoni da attajirai da daidaikun mutane na amfani da barbarun haraji wajen kin biyan haraji ga gwamnatin Nijeriya yadda ya dace, lamarin da ke janyo kasar na asarar dala biliyan 492 duk shekara, a cewar sabon rahoton ‘Tad Justice Network’.

Rahoton na cewa daga cikin dala biliyan 492 na asarar haraji da ake yi a duk shekara, dala miliyan 347.6 na samun asali ne daga masu kamfanonin kasa da kasa da ke keta tsarin biyan haraji a iyakoki.

• Dokokin Gyaran Haraji Sun Tsallake Karatu Na Biyu A Majalisa
• Zulum Ya Yi Kira Ga Sanatocin Arewa Da Su Ƙi Yarda Da Sabon Tsarin Haraji

Adadin asarar wanda ya hada da kamfanonin kasa da kasa da ke kin biyan haraji a kan iyakoki da kuma daidaikun mutane da suke da kadarorin da suka ki bayyana su.

“Kusan rabin asarar (kaso 43) ya samu ne a cikin kasashen takwas da suke adawa da tsarin harajin Majalisar Dinkin Duniya da suka kunshi Australia, Canada, Israel, Japan, New Zealand, South Korea, United Kingdom da Amurka,” cewar rahoton.

Rahoton ya ce babban abin da ke haifar da asarar haraji a duniya yana ci gaba da kasancewa cin zarafi na harajin kamfanoni na kan iyaka, yayin da ya kara da cewa kamfanoni na kasa da kasa ne ke da alhakin kusan kashi uku na arzikin tattalin arzikin duniya, rabin kayayyakin da ake fitarwa a duniya da kusan kashi hudu na ayyukan yi a duniya.

Rahoton ya kara da cewa cin zarafi na harajin da suke yi wani lamari ne na farko na tattalin arzikin duniya, yana hana gwamnatoci samun kudaden haraji, da kara rashin daidaito tsakanin kasashen, da kuma lalata kananan sana’o’in gida wadanda ke samar da mafi yawan ayyukan yi.

Haka nan ya bayyana cewa bayanan baya-bayan nan (Oktoba 2024) sun nuna cewa kamfanoni na kasa da kasa suna canza ribar dala tiriliyan 1.42 zuwa wuraren haraji a shekara, wanda hakan ya sa gwamnatocin duniya ke asarar dala biliyan 348 a duk shekara a cikin kudaden shigar haraji kai tsaye.

Rahoton ya bayyana cewa kasashe takwas da suka kada kuri’ar kin amincewa da sharuddan haraji na MDD sun yi asarar dala biliyan 177; Dalar Amurka biliyan 189 ta yi hasarar mutane 44, yayin da dala biliyan 123 suka yi asarar da kasashe 110 suka kada kuri’a.

Ya bayyana cewa kamfanoni da yawa na kasa da kasa suna canza karin riba zuwa wuraren haraji da kuma kara biyan haraji, wanda ke nuna gazawar kungiyar Tattalin Arziki da Tattalin Arziki (OECD) na yunkurin sake fasalin haraji.