• English
  • Business News
Tuesday, October 14, 2025
Leadership Hausa
Read English News
  • Gida
  • LabaraiZafi
    • Kananan Labarai
    • Daga Kasar Sin
    • Dausayin Musulunci
    • Tambarin Dimokuradiyya
    • Manyan Labarai
    • Ado Da Kwalliya
    • Bakon Marubuci
  • Wasanni
  • Siyasa
  • Labaran Kasuwanci
  • Daga Birnin Sin
  • Nishadi
  • Ra’ayi Riga
  • Taskira
  • Al’ajabi
  • Al’adu
No Result
View All Result
  • Gida
  • LabaraiZafi
    • Kananan Labarai
    • Daga Kasar Sin
    • Dausayin Musulunci
    • Tambarin Dimokuradiyya
    • Manyan Labarai
    • Ado Da Kwalliya
    • Bakon Marubuci
  • Wasanni
  • Siyasa
  • Labaran Kasuwanci
  • Daga Birnin Sin
  • Nishadi
  • Ra’ayi Riga
  • Taskira
  • Al’ajabi
  • Al’adu
No Result
View All Result
Leadership Hausa
No Result
View All Result

Yadda ‘Hackers’ Ke Amfani Da Hanyar Smishing Wajen Yin Kutse

by Ibrahim Sabo
2 years ago
Hackers

A kullum madatsa ‘Hackers’ suna bin hanyoyi daban-daban wajen ganin sun yi kutse a mutane. Kutsen kuwa ya hada da shafukan sada zumunta kuma har da asusun ajiya na Banki. Wata hikimar da suke yi wajen yin datsa (Hacking) wadda ta yi kaurin suna a wannan lokacin da ake kira smishing ta sanya mutane da dama a halin ha’ula’i, duba da yadda ake yaudararsu don cutar da su.

Smishing wata dabarar kutse ce da ‘yan madatsa, wadanda aka fi sani da hackers su ke amfani da ita wajen yaudarar mutane. Suna amfani da wannan dabarar ne wajen yaudarar mutane ta hanyar tura musu sakonni ana tambayarsu game da wadansu bayanansu na sirri.

  • Gwamnatin Gombe Za Ta Dauki Sababbin Ma’aikatan Lafiya 200
  • Manchester City Ta Fara Kakar Wasa Ta Bana Da Kafar Dama

Irin wannan kutsen yana daga cikin ire-iren kutsen Social Engineering da ya addabi mutane. Don haka mutane da dama suna yawan korafe-korafe a kan yadda ake musu kutse ta hanyar shiga asusansu ba tare da saninsu ba.

Sai dai duk da haka, abin da ba a sani ba shi ne, mutanen ne da kansu ke bayar da bayanansu da hanunsu.

Hanya mafi sauki da madatsan kan bi wajen rudar mutane ita ce tura musu sakonni, musamman zuwa asusun sakonninsu (inbod) na waya da ke nuna kamar sakon yana da inganci, misali; sako daga 500, ko 424 ko makamancin haka. Wato dai wani code, wanda ke nuna cewa ba daga lambar waya bane, don kar a gane su.

LABARAI MASU NASABA

Jami’ar Bayero Ta Yi Rashin Fitaccen Masanin Ilimin Harshe, Farfesa Hafizu Miko Yakasai

Wayar Da Kai Kan Barazanar Intanet A Rayuwar Al’umma (CYBER AWARENESS)

Irin wadannan sakonnin suna tunzura mutum ya bayar da bayanansa na sirri, musamman idan aka dubi lambobin da aka yi amfani da su wajen tura sakonnin. Ta wannan hanyar mutum zai yi tunanin daga wani kamfani ne ake neman bayanansa.

Akwai wasu kalmomi da suke kamanceceniya da smishing, wadanda duk suka kasance ire-iren dabarar kutse Social Engineering kamar haka:

  1. Smishing — Tura sakonni zuwa asusun sakonnin waya don rudar da mutane tura bayanansu na sirri zuwa ga madațsa.
  2. Phishing — Tura wa mutane likau, manhajoji ko sakonnin email don karbar wasu muhimman bayanansu na sirri.
  3. Bishing — Kiran mutane a waya ta hanyar bi da lallami da kalaman yaudara don damfararsu, musamman don samu bayanansu na sirri.

Ta Yaya Mutum Zai Kare Kansa?

  1. Kada a danna likau ko shafin yanar gizon da ba a yarda da su ba.
  2. Kada a mayar da martani ga sakon imel kin da ba a yarda da shi kuma ba a san wanda ya turo shi ba.
  3. Kada a kula da kiraye-kirayen wayoyin da ba a san su ba.
  4. A rinka kula da shafukan da ake ziyarta da tabbatar da sahihancinsu.
  5. Kada a sanya manhajar da ba a tabbatar da sahihancinta cikin na’ura ba.
  6. A kula da sakonni a cikin waya kuma kada a mayar da martani gare su.

Tabbas ya zama wajibi a kula da wadannan shawarwari don kada a yi nadama nan gaba, domin yanzu kutse ya zama ruwan dare a wannan zamanin.

Bugu da kari, a rinka kula da sakonnin da ake samu daga banki hakika ba kowane sako ba ne daga asusun banki, sau tari ana iya amfani da wasu dabaru don kutse cikin na’urori don tura wa mutane sakonnin bogi.

ShareTweetSendShare

MASU ALAKA

Jami’ar Bayero Ta Yi Rashin Fitaccen Masanin Ilimin Harshe, Farfesa Hafizu Miko Yakasai
Da ɗumi-ɗuminsa

Jami’ar Bayero Ta Yi Rashin Fitaccen Masanin Ilimin Harshe, Farfesa Hafizu Miko Yakasai

September 5, 2025
Wayar Da Kai Kan Barazanar Intanet A Rayuwar Al’umma (CYBER AWARENESS)
Kimiyya Da Fasahar Sadarwa

Wayar Da Kai Kan Barazanar Intanet A Rayuwar Al’umma (CYBER AWARENESS)

April 19, 2025
Kariya Daga Soyayyar ‘Online’ Da Shagalta A Intanet
Kimiyya Da Fasahar Sadarwa

Kariya Daga Soyayyar ‘Online’ Da Shagalta A Intanet

March 8, 2025
Next Post
Gyaran Fatar Fuska

Gyaran Fatar Fuska

LABARAI MASU NASABA

Rashin Tsaro A Nijeriya Ba Zai Ƙare Ba Matuƙar Ba A Samar da Ayyukan Yi Da Mulki Na Adalci Ba – Amaechi

Rashin Tsaro A Nijeriya Ba Zai Ƙare Ba Matuƙar Ba A Samar da Ayyukan Yi Da Mulki Na Adalci Ba – Amaechi

October 14, 2025
Amnesty International Ta Soki Tinubu Kan Yi Wa Masu Laifin Take Haƙƙin Ɗan Adam Afuwa

Amnesty International Ta Soki Tinubu Kan Yi Wa Masu Laifin Take Haƙƙin Ɗan Adam Afuwa

October 14, 2025
‘Yan Bindiga Sun Sace Ɗan Jarida A Kan Hanyarsa Ta Zuwa Ɗaukar Horo A Kwara

‘Yan Bindiga Sun Sace Ɗan Jarida A Kan Hanyarsa Ta Zuwa Ɗaukar Horo A Kwara

October 14, 2025
Zaman Gidan Yari Ya Nuna Min Mutanen Da Ya Kamata Na Yi Hulɗar Siyasa Da Su — Faruk Lawan

Zaman Gidan Yari Ya Nuna Min Mutanen Da Ya Kamata Na Yi Hulɗar Siyasa Da Su — Faruk Lawan

October 14, 2025
Majalisa Na Shirin Sauya Lokacin Zaɓen 2027 Zuwa Nuwamba 2026

Majalisa Na Shirin Sauya Lokacin Zaɓen 2027 Zuwa Nuwamba 2026

October 13, 2025
Yajin Aiki: Malaman Jami’a Sun Ce Barazanar ‘Ba Aiki, Ba Biya’ Ba Zata Tsorata Su Ba

Yajin Aiki: Malaman Jami’a Sun Ce Barazanar ‘Ba Aiki, Ba Biya’ Ba Zata Tsorata Su Ba

October 13, 2025
Nazarin CGTN: Jama’ar Duniya Sun Jinjinawa Rawar Da Mata Ke Takawa A Harkokin Ci Gaba

Nazarin CGTN: Jama’ar Duniya Sun Jinjinawa Rawar Da Mata Ke Takawa A Harkokin Ci Gaba

October 13, 2025
Matakan Da Sin Ta Dauka Na Mai Da Martani Ga Bincike Mai Lamba “301” Da Amurka Ta Gudanar Sun Zama Wajibi Don Kare Hakkinta

Matakan Da Sin Ta Dauka Na Mai Da Martani Ga Bincike Mai Lamba “301” Da Amurka Ta Gudanar Sun Zama Wajibi Don Kare Hakkinta

October 13, 2025
NPFL Ta Ci Tarar Kano Pillars ₦9.5m, Ta Rage Mata Maki 3 Da Ƙwallaye 3

NPFL Ta Ci Tarar Kano Pillars ₦9.5m, Ta Rage Mata Maki 3 Da Ƙwallaye 3

October 13, 2025
Gwamnatin Tarayya Ta Ƙaddamar Da Gangamin Wayar Da Kai Kan Laifuka A Intanet

Gwamnatin Tarayya Ta Ƙaddamar Da Gangamin Wayar Da Kai Kan Laifuka A Intanet

October 13, 2025

© 2025 Leadership Media Group - All Right Reserved.

No Result
View All Result
  • Gida
  • Labarai
    • Manyan Labarai
    • Kananan Labarai
    • Masarautu
    • Bakon Marubuci
    • Dausayin Musulunci
    • Daga Kasar Sin
    • Nishadi
    • Noma Da Kiwo
    • Sana’a Sa’a
    • Tambarin Dimokuradiyya
    • Taskira
    • Daga Birnin Sin
    • Ado Da Kwalliya
  • Siyasa
  • Wasanni
  • Al’adu
  • Al’ajabi
  • Labaran Kasuwanci
  • Karanta cikin Turanci

© 2025 Leadership Media Group - All Right Reserved.