Daga Ahmad Fagam
Masu hikimar magana na cewa, “ilmi gishirin zaman duniya. Ko shakka babu, ilmi shi ne jigon rayuwa, kuma ta hanyar ilmi ne ake samun ci gaba wanda ke shafar rayuwar bil adama daga dukkan fannoni.
Ranar malamai ko kuma “Teacher’s Day” a Turance, rana ce da ake kebe wa don tunawa da kuma yin nazari game da irin rawar da malamai suka taka ko suke takawa, matsalolinsu, nasarorin da suka cimma, gami da nuna musu yabo bisa gagarumar gudummawar da suke bayarwa a bangaren ilimi wanda shi ne ginshikin rayuwa da ci gaban duniya.
Kowace kasa tana da ranar da ta kebe don murnar wannan rana inda a wasu kasashe da yankuna a kan shirya shagulgulan a wannan rana mai matukar muhimmanci. Yayin da a wasu kasashen ake shirya taruka da gabatar da jawabai, ko shirye-shirye na musamman ta kafofin rediyo da talabijin da makamantansu, a wasu kasashen kuma, dalibai ne kan baiwa malaman nasu kyaututtuka don nuna musu godiya da yabo saboda ilimin da suka ba su.
A nan kasar Sin, an kebe ranar 10 ga watan Satumbar kowace shekara a matsayin Ranar Malamai ta kasa, a makamancin wannan biki da ya gudana a shekarar da ta gabata, shugaba Xi Jinping na kasar Sin, ya bukaci malamai da su sadaukar da kai ga ayyukansu, ta yadda za a daga martabar ilimi a sassan kasar baki daya.
Shugaba Xi ya kuma bukaci kusoshin JKS da hukumomin gwamnatoci a dukkan matakai, da su daukaka aikin koyarwa ko malanta ta yadda sana’ar za ta samu kimar da ta dace. Koda yake, dama an ce, “ba a yaki sai da kwamanda,” yadda jagororin JKS ke kara kaimi da himmatuwa gami da nuna kaunarsu ga fannin ilmi hakan na daga cikin dalilan dake karawa ilmin tagomashi a kasar Sin. Masana na ganin cewa, akwai bukatar su ma malamai su martaba sana’ar ta malanta kana su tafiyar da aikinsu ta yadda zai dace da zamani. Ko shakka babu, gwamnatocin kasar Sin suna dora muhimmanci matuka kan batun dake shafar ilmi a kasar.
Ilmi dai shi ne tubalin ginin ci gaban duk wata al’umma. Bisa la’akari da alfanun da wannan muhimmin fanni ke da shi ya sa mahukuntan kasar Sin ke mayar da hankali sosai wajen daukar kwararan matakan bunkasa fannin ilmin kasar. Wasu alkaluma da mahukuntan kasar suka fitar a kwanan baya sun nuna cewa, a shekarar 2019, yawan kudaden da kasar Sin ta zuba a fannin ilmin kasar ya zarce kudin kasar yuan triliyan 5 kwatankwacin dala biliyan 748.8. Alkaluman sun nuna cewa, adadin kudaden yau da kullum da ake kashewa a fannin ilmin kasar Sin ya zarce kashi 4 bisa 100 na yawan GDPn kasar na shekaru takwas a jere tun daga shekarar 2012. Hakika, matakan da gwamnatocin kasar Sin ke dauka na tsayawa tsayin daka wajen bunkasa fannin ilmin kasar ya taimaka mata wajen samun gagarumin cigaba musamman a fannonin bincike, da fasahohin zamani, da kimiyya, da fannin kirkire-kirkire da makamantansu, wadanda su ne sirrin manyan nasarorin da kasar ta samu a cikin kankanin lokaci. Dama dai masharhanta na cewa, kamata ya yi hukumomi su samar da muhimman abubuwan da sana’ar malanta ke bukata, matakin da ake ganin zai taimaka ga bangaren ilimin wanda a yanzu yake fuskantar matsaloli musamman a galibin kasashe masu tasowa. Babu shakka, malamai sun cancanci yabo da martabawa bisa gudummawar da suke baiwa ci gaban bil Adama. Idan muka koma ga tarihi, kasar Sin ta fara gudanar da bikin tunawa da Ranar Malamai ne tun a shekarar 1985, kuma a wannan rana, shugabannin kasar Sin, da dalibai, da ma sauran al’ummar Sinawa, dukkansu suna jinjinawa irin gagarumar gudummawar da malamai ke baiwa dukkanin matakai na ba da ilimi.
Kasancewar a halin yanzu kasar Sin tana kara bude kofarta ga kasashen ketare, malamai daga sassan duniya na kara shigowa kasar ta Sin, domin ba da gudummawarsu a fannonin samar da ci gaba daban daban, ciki har da wannan muhimmiyar sana’a ta malanta. Albarkacin wannan rana, dalibai kan gabatar da kayatattun kyaututtuka ga malaman su, haka ma hukumomin makarantu, kwalejoji da jami’o’i, kan baiwa malamai kyaututtuka da sakonni na taya murnar sake zagayowar wannan rana. A hannu guda kuma, a kan gabatar da laccoci da tarukan karawa juna sani tsakanin malamai, da jami’ai, da dalibai dake wannan muhimmin sashi na koyo da koyarwa. Hausawa kan ce “Ilimi shi ne gishirin zaman duniya”, kuma sanin hakan ne ma ya sa tun fil azal, Sinawa ke martaba sana’ar malanta. A duk lokacin da ranar malamai ta kewayo a nan kasar Sin, shugabanni kan aike da sakon taya murna, da jinjinawa ga daukacin malaman makarantun kasar, bisa muhimmiyar gudummawar da suke bayarwa wajen raya ilimi. A yayin gudanar da bikin na shekarar da ta gabata, shugaban kasar Sin Xi Jinping ya taya malaman kasar Sin murnar wannan rana, kana ya yi waiwaye wanda masu hikimar magana ke cewa adon tafiya game da irin gudummawar da malamansa suka ba shi, ta fannin horar da shi don zama managarcin mutum, wanda har kullum yake martaba matsayin ilimi. Shugaban ya ce, muddin ana son kaiwa ga cimma nasarar duk wani babban aiki bisa turba mai dorewa, to ya zama wajibi a dogara ga ilimi.
Ko shakka babu, wannan batu haka yake, domin kuwa a tarihin duniya na zamanin da, da na yanzu, gami da hasashen inda duniya ta dosa a nan gaba, ba a taba samun wani lokaci da wata kasa, ko wata shiyyar duniya ta samu ci gaba ba tare da ilimi ba, ilmi shi ne fitilar dake haskaka hanyoyin samun makoma ta gari. Kamar yadda wani shahararren marubucin kasar Hausa marigayi Malam Akilu Aliyu yake cewa, “Zance hakika ba da tangarda ba, an lura mai ilmi shi ke morewa, kololuwar daraja ya hau ya dare dor, shi ko marar ilmin, ko hangawa.” Hakika, ko da a wannan yanayin da muke ciki inda duniya ke fuskantar kalubalen cutar numfashi ta COVID-19, malamai ba su yi kasa a gwiwa ba, inda a sassa da dama na duniya ciki har da nan kasar Sin da kasashen Afirka, sun ci gaba da koyar da dalibai ta kafofin na’urori masu kwakwalwa, da sauran hanyoyin da aka kirkira masu dacewa da yanayin da aka shiga, na kandagarki da shawo kan annobar.
Hakika malamai sun tana rawar gani a wannan lokaci mai tsanani, wanda ya kusan durkusar da dukkanin harkokin rayuwar al’ummun duniya baki daya.
Duniyar bil Adama ta samu sauye-sauye, da bunkasuwa a fannonin kiwon lafiya, da kimiyya da fasaha, da fasahohin sadarwa, da noma, da ci gaban masana’antu, da fannin binciken sararin samaniya, da tattalin arziki, da siyasa da dai sauransu, albarkacin gudummawar ilimi.
Babu shakka, fannin ilimi ya cancanci duk wata martabawa, da daraja da ta kamata a baiwa wannan muhimmin fannin. Kamar yadda a nan kasar Sin wannan sana’a ta malanta ke samun yabo da martabawa, alal misali, shehun malami Zhong Nanshan, mai shekaru 84 da haihuwa, wanda ya taba samun lambar yabo ta jamhuriyar jama’ar kasar Sin a ranar 8 ga watan Satumbar shekarar 2020, ya kasance wani tsohon malami ne da ya taba yin aiki a jami’ar koyon ilmin likitanci ta Guangzhou. Sannan madam Yu Yi, mai shekaru 91 da haihuwa, wata malama ce da ta yi aikin malanta a wata makarantar midil ta Shanghai kafin ta yi ritaya.
A ranar 17 ga watan Satumban shekarar 2019, shugaban kasar Sin ya sa hannu kan wani umarnin yaba mata a matsayin “Malamar Jama’a”. Ana fatan dukkanin sassan duniya ma za su kara rungumar malamai, da baiwa sana’ar malanta karin gudummawa, ta yadda sana’ar za ta ci gaba da share hanyar ci gaban bil Adama daga dukkanin fannoni, ta yadda za a kai ga gina al’ummar duniya mai kyakkyawar makoma ta bai daya, mai cike da zaman lafiya da kwanciyar hankali, walwala da jin dadin rayuwa ga kowa.
Dama dai masu azanci magana suna cewa, “daga nan gaba a kan gane zurfin ruwa,” shi kansa babban sakataren kwamitin kolin JKS Xi Jinping, ya sha nanata cewa, ya zama wajibi a martaba sana’ar ba da ilmi a fadin kasar, domin kuwa har kullum shi kansa babban sakatare Xi, yana martaba malaman makaranta, kuma yana mai da hankali kan aikin ba da ilmi matuka, a ko da yaushe yana nunawa malamansa godiya, saboda sun taba ba shi ilmi.
A wasu shekarun baya, Xi ya taba tattaunawa da malamai, da dalibai na jami’ar horas da malamai ta Beijing, inda ya bayyana cewa, “Malaman da suka taba koyar da ni darussa suna da yawa, har yanzu bai manta da su ba, saboda sun koyar da shi ilmomi, sun kuma koyar da shi dabarun zaman rayuwa.
Ya ce hakika ya yi matukar amfana da kulawar da malamansa suka ba shi. Ko shakka babu, aikin ba da ilmi yana shafar makomar kasa, malaman makaranta suna koyar da ilmomi da tunani, haka kuma suna kyautata hallayar dalibai, da gyaran tarbiyyar al’umma tare da samar da zuriyoyi na gari da makoma mai haske ga dukkan bil Adama.
Lallai malaman makaranta sun cancanci yabo, kuma muna kara jinjina musu a bisa gagarumar rawar da suke takawa wajen ci gaban al’umma daga dukkan fannoni. (Ahmad Fagam, CMG Hausa)
