Marte: CATE Ta Jinjina Wa Sojojin Nijeriya Bisa Galaba Kan Boko Haram

Kungiyar Hadin gwiwar yaki da ta’addanci da wuce gona da iri (CATE) ta jinjina wa sojojin Nijeriya kan sake samun nasarar afkawa ‘yan ta’addan Boko Haram a Karamar Hukumar Marte da ke Jihar Borno. Cibiyar, a wata sanarwa a ranar Lahadi, ta ce maharan sun samu mummunar barna amma sun bukaci sojojin da kar su bari su sake haduwa.
Ku tuna cewa sojojin na Operation Tura Takaibango tare da hadin gwiwar Sojojin Sama na Operation Lafiya Dole, a daren Juma’a, sun fatattaki ‘yan ta’adda da dama tare da lalata manyan motocin bindigogin su bakwai a wajen garin Marte. A wata sanarwa mai dauke da sa hannun Kodinetanta na kasa, Gabriel Onoja, CATE ta ce fitowar ta kwanan nan tunatarwa ce cewa ‘yan ta’addan ba su fi karfin Nijeriya ba kuma za su ci gaba da kallonsu a masu laifi har abada.
A cewar Onoja, yakin da ake yi da masu tayar da kayar baya ya kusan zuwa karshe, kuma duk ‘yan Nijeriya suna da rawar da suke takawa. Cibiyar, ta ba da shawarar cewa ya kamata a bi ‘yan ta’addar da ke tsere cikin duk wasu wuraren da za su shiga kuma a ziyarce su tare da abin da suka gayyato da kansu. Don haka, CATE, ta yi kira ga mazauna yankunan da ke kusa da su kasance masu lura sosai ga sababbin mutanen da ke shigowa yankinsu, wasu daga cikinsu ‘yan ta’adda ne da suke tserewa don neman mafaka da magani a garuruwa da kauyukan da ke kusa.
Hadin gwiwar yaki da ta’addanci da tsattsauran ra’ayi (CATE) na farin cikin lura da irin nasarar da sojojin Nijeriya suka samu a karkashin Operation Tura Takaibango wadanda suka hada da Air Force Force Operation Lafiya Dole, da suke kai kai hari zuwa mayakan Islamic State West Africa Probince (ISWAP) da Mayakan Boko Haram. Muna yaba wa Sojojin Nijeriya da ma dukkan Sojojin kasar saboda nasarar da aka samu a cikin tunatar da ‘yan ta’addan masu tayar da kayar baya cewa basu fi karfin Nijeriya ba kuma za su ci gaba da bibiyar duk wasu masu aikata laifuka wadanda ya kamata a yi farautarsu kuma a kawar da su don kare lafiyar jama’a. Muna da yakinin cewa tare da goyon bayan da ya kamata, sojojin Nijeriya na iya ci gaba da isar da irin wannan labaran na farin ciki ga kasar a kai a kai.
CATE ta kara da cewa “ingantaccen bayani” da aka bai wa sojojin ya sanya aikin sojan ya ci nasara, wanda ke zuwa zuciyar abin da muke nema a koyaushe, wanda shi ne ga jama’a su ci gaba da ba da gudummawar bayanai ga sojoji da jami’an tsaro. Yaki da masu tayar da kayar baya tabbas ya kasance a wani mataki inda ‘yan Nijeriya ke da babban rawar da za su taka wajen fatattakar ta’addanci.
Abin kwantar da hankali ne cewa, sojojin ba su yi nasara ba ta hanyar nasarar lalata motocin bindigogi na ‘yan ta’adda 7 da rage dimbin’ yan ta’adda, sannan sun ci gaba da bin wadanda ke tserewa daga mummunan shirin na ISWAP da Boko Haram. Matsayinmu ya kasance irin wadannan ‘yan ta’adda masu guduwa, ya kamata a bi su cikin duk irin wararen da suke gudu zuwa ciki kuma a farmake su don su girbi abin da suka shuka.
Tunda wasu daga cikin wadannan ‘yan ta’adda da ke guduwa suna da halin neman tsari da magani a cikin garuruwa da kauyuka, muna kira ga mutanen da ke zaune a yankunan da ke kusa da su kasance masu lura sosai ga sabbin mutane da ke shigowa yankinsu, musamman idan irin wadannan mutane suna dauke da rauni na yaki. Ya kamata a mika su ga hukumomi yayin da al’ummomin Arewa maso Gabas su ma su kula sosai wajen samar da masauki ko matsuguni ga mutanen da ba za su iya tantance asalinsu ba.
Batun fatattakar ‘yan ta’adda a Arewa maso gabas da kowane bangare na kasar nan ya ta’allaka ne kan hana ‘yan ta’adda murmurewa ko sake hadewa bayan shan irin dukan da sojoji suka yi musu a Marte. Jama’a suna da dabaru don cimma wannan kuma ya fi dacewa ta hanyar samar da sahihan bayanai ga sojoji da kuma yunwa da ‘yan ta’addar ke fama da ita gami da neman taimakon agaji da suke yi don murmurewa daga raunin yaki da sake haduwa.
A halin yanzu, CATE ta ji takaicin rahoton wasu kafofin yada labarai, masu tasiri a shafukan sada zumunta na yanar gizo wadanda suka hanzarta yabawa ISWAP da Boko Haram da nasarar da suka samu a Marte ba tare da yin la’akari da gaskiyar lamarin ba. Gaggawar da wadannan gungun mutane suka danganta nasarar ga ‘yan ta’addan na nuni da cewa sun riga sun san harin ‘yan ta’addan kuma sun yi tsammanin za su yi wa al’umma asara kamar yadda lamarin yake a can baya ba tare da sanin cewa ginshikan al’amura sun canza ba .
Abin takaici ne yadda wasu mutane da kungiyoyi ke ci gaba da nuna kamar ba ‘yan asalin Nijeriya ba ne a yadda suke cin karo da’ yan ta’adda ta hanyar fadada ayyukansu na kisan kai ko ma a wasu lokuta suna danganta nasarorin da ‘yan ta’adda ke samu. Muna shawartar irin wadannan mutane da kungiyoyi da su daina ayyukansu na farfaganda na rudani kuma su goyi bayan Nijeriya don fatattakar ta’addanci a kasar baki daya.
ISWAP, wacce ta balle daga kungiyar Boko Haram a shekarar 2016, tana kula da sansanoni a kan wasu tsibirai da ke yankin tabkin Chadi – wanda ke kan iyaka da Nijeriya, da Nijar, da Kamaru da Chadi suka hadu – kuma an san yankin a matsayin ginshikin kungiyar. Ko ma dai yaya, Hedikwatar Tsaro ta ce ta kawar da ‘yan ta’adda da dama tare da lalata motocinsu na bindiga.
A wata sanarwa, Kodinetan Tsaro na Ayyukan yada labarai Manjo Janar John Enenche, ya ce “Sojojin ba za su yi kasa a gwiwa ba har sai an maido da al’amuran yau da kullun ba kawai a yankin Arewa maso Gabas ba har ma da kowane bangare na kasarmu mai matukar wahala”.
Ya kara da cewa: “Bayan nasarar dakile harin da‘ yan ta’adda na Boko Haram da Islamic State of West Africa Probince (ISWAP) suka kai wa Marte, tare da lalata manyan motocin bindiga guda bakwai ta hanyar hare-haren kasa da sama, rundunar ta Air Force na Operation Lafiya Dole ta murkushe wasu manyan motoci shida dauke da bindigogi tare da kawar da dimbin ‘yan ta’addan da ke kokarin karfafa abokan aikinsu a harin.
“Wannan ya faru ne a daren 15 ga Janairun har zuwa wayewar garin 16 ga Janairun 2021 yayin da jiragen sama masu saukar ungulu na rundunar Sojan Sama (NAF) suka yi wa ayarin motocin daukar bindiga na ISWAP dirara mikiya lokacin da suka kusanci layin Marte don karfafawa ‘yan uwansu gwiwa.
“Jirage masu saukar ungulu sun ba da cikakkun bayanai a cikin hare-haren da suke kai wa, tare da tarwatsa akalla motocin daukar bindiga shida, wadanda aka ga suna ci da wuta a fadin filin daga.
“Wasu‘ yan ta’adda da dama an yi musu kwantan-bauna a yayin da ake ci gaba da kai hare-hare yayin da jiragen yaki masu saukar ungulu ke ci gaba da lalata abubuwan ISWAP da ke guduwa.
“Sojojin Nijeriya, wadanda ke aiki tare da sauran hukumomin tsaro da masu ruwa da tsaki, za su ci gaba da kai hare-hare kan makiyan kasarmu mai girma.”
Shugaban hafsan sojan Jana Janar Tukur Yusuf Buratai ya yabawa sojojinsa kan kwato sansanin sojojin.
A wani labarin na kuma, rahotanni sun ce an tilasta sojoji da daruruwan mazauna yankin tserewa sakamakon harin da kungiyar ISIL (ISIS) ta yi ikirarin kaiwa. Har ila yau a jiya, rundunar ‘yan sanda ta ce an kashe mutanenta hudu sannan dayan da ya bata bayan kwanton baunar da aka yi wa ayarin jami’an‘ ‘yan sanda da ke rundunar ‘yan sanda ta 9 PMF, Kano ta hanyar‘ yan fashi.
Lamarin ya faru ne a jiya a kan Babbar hanyar Birnin Gwari zuwa Funtua. Jami’in hulda da jama’a na rundunar, Frank Mba, wani kwamishinan ‘yan sanda, ya bayyana a cikin wata sanarwa cewa,‘ yan sandan na kan hanyarsu ta komawa sansaninsu da ke Kano bayan kammala wani aiki na musamman. Ya ce ‘yan sanda sun fatattaki harin kuma sun yi wa barayin mummunar rauni bayan musayar wuta.
A cewarsa, akasin rahotannin da ba a tabbatar da su ba a wasu sassan kafafen yada labarai na cewa an yi garkuwa da jami’ai 18, jami’ai 16 ne kawai aka kai wa harin. Kakakin ‘yan sandan ya ce Sufeto Janar na’ ‘yan sanda, na kasa Mohammed Adamu, ya yaba wa jami’an kan nuna bajintar ba-zata da kuma dakile harin.
Sanarwar ta ce: “Sabanin rahotannin da ba a tabbatar da su ba a wasu sassan kafafen yada labarai da ke cewa an yi garkuwa da jami’ai 18, 16 ne kawai aka kai wa harin. “Jami’an sun yi nasarar dakile harin kamar yadda suka kashe‘ yan ta’addan a cikin ayarinsu yayin da da yawa daga cikin ‘yan fashin suka kutsa cikin daji da raunin harbin bindiga, “Abin takaici hudu daga cikin jam’an ‘yan sandan sun mutu a gumurzun, wani jami’in daya kuma ya bata.
“Amma, sauran jami’ai 11 karkashin jagorancin Kwamandan su na rundunar sun yi nasarar gano gawarwakin da bindigogin abokan aikin su da suka mutu yayin da ake ci gaba da hada karfi da karfe don ceto jami’in da ya bata. “IGP din, yayin da yake mika ta’aziyyarsa ga iyalan jami’an da har yanzu suka riga mu gidan gaskiya, ta hanyar yi wa kasar mu aiki, ya ba da tabbacin cewa mutuwarsu ba za ta zama a banza ba. “IGP na tabbatar wa ‘yan kasa cewa rundunar ba ta yi kasa a gwiwa ba kuma ba za ta yi kasa a gwiwa ba wajen jajircewa kan aiwatar da ayyukanta tare da tabbatar da cewa an kawo dukkan ayyukan ‘yan fashi da sauran marasa kishi a yankin da sauran sassan kasar karshe.”