• English
  • Business News
Saturday, September 20, 2025
Leadership Hausa
Read English News
  • Gida
  • LabaraiZafi
    • Kananan Labarai
    • Daga Kasar Sin
    • Dausayin Musulunci
    • Tambarin Dimokuradiyya
    • Manyan Labarai
    • Ado Da Kwalliya
    • Bakon Marubuci
  • Wasanni
  • Siyasa
  • Labaran Kasuwanci
  • Daga Birnin Sin
  • Nishadi
  • Ra’ayi Riga
  • Taskira
  • Al’ajabi
  • Al’adu
No Result
View All Result
  • Gida
  • LabaraiZafi
    • Kananan Labarai
    • Daga Kasar Sin
    • Dausayin Musulunci
    • Tambarin Dimokuradiyya
    • Manyan Labarai
    • Ado Da Kwalliya
    • Bakon Marubuci
  • Wasanni
  • Siyasa
  • Labaran Kasuwanci
  • Daga Birnin Sin
  • Nishadi
  • Ra’ayi Riga
  • Taskira
  • Al’ajabi
  • Al’adu
No Result
View All Result
Leadership Hausa
No Result
View All Result

Layya Babbar Ibada: Yadda Ake Gudanar Da Ita Da Matsayinta A Musulunci

by Nuhu Ubale Ibrahim
3 years ago
in Bakon Marubuci, Fatawa, Ilimi
0
Layya Babbar Ibada: Yadda Ake Gudanar Da Ita Da Matsayinta A Musulunci
Share on FacebookShare on TwitterShare on WhatsAppTelegram

Da Sunan Allah mai Rahama mai Jin ƙari. Yabo da godiya da kirari da girmamawa sun tabbata ga Allah Shi kaɗai. Yabon Allah da amincinsa su ƙara tabbata ga fiyayyen halitta, shugaban na farko da na ƙarshe tare alayensa da sahabbansa baki ɗaya.

Bayan haka:
Wannan rubutu zai ƙunshi bayani a kan layya a bisa fahimtar Mazhabar Imamu Maliku ɗan Anas, Imamu Daril Hijrati Allah ya ji ƙansa,watau Malikiyya. Na zaɓi rubutun ya zama a haka saboda Mazhabar Malikiyya ake bi a wannan yanki namu, tare da kuma ƙarfin hujjojin Mazhabar.

  • Layya Babbar Ibada A Musulunci Na 1
  • Layya Babbar Ibada A Musulunci Na 2
  • Layya Babbar Ibada A Musulunci Na 3

Layya sunna ce mai maƙarfi a Muslunci ga duk wanda ya samu iko, wannan ita ce magana mashahuriya a Malijiyya. Duba; Arrisãlatu (shafi na 107) da Attalƙīnu (shafi na 211) da Alma’ūnatu (1/484) da Addurarul Bahiyyati (shafi na 145) da Al’irshadu (shafi na 100).

Wannan sunnar mai ƙarfi ta ƙunshi namiji da mace waɗanda suke ‘ya’ya ba bayi ba. Duba ; Alkãfi (shafi na 236) da Assharhus Sagīr (2/339).

Manya da yara sunna ce mai ƙarfi su yi layya matuƙar suna da ikon yi. Duba Iziyya tare da Fathu Rabbil Bariyyati (shafi na 763) . Kuma yaro ko maraya ne zai iya neman majiɓincin al’amarinsa ya ya yi masa matuƙar yana da wadatar yi. Duba; Sharhul Iziyya na Sharnūbi (142).

Labarai Masu Nasaba

Ɗalibai 750 Sun Amfana Da Bashin Karatu Na Naira Milyan 32.14 A Jihar Gombe

Kwamitin JAMB Ya Bankaɗo Magudin Jarabawa A 2025 UTME

Saboda haka; layya ba sai mai aure ne yake yi ba, ibada ce mai girman gaske, samari da ‘yammata da zawarawa, da tuzurai za su iya yin ta, haka macen da take da aure kuma tana da sarari za ta iya yi koda mijinta ya yi, domin neman lada a wurin Allah Ta’ãlã matuƙar suna da iko. Layya tana daga cikin alamomi (sha’a’ir) na addinin Islama. Kuma tana da falalar gaske.

Layya ta fi ‘yanta uwa (‘yanta bawa) da sadaƙa falala saboda tana cikin sha’a’ir na Muslunci. Duba; Aljawãhiruz Zakiyyati (shafi na 143) da Addurarul Bahiyyati (shafi na 145).

Wata Fã’ida: A cikin malaman Malikiyya akwai waɗanda suke ganin layya wajibi ce ga duk mai iko. Kuma wannan magana ita ce shararren malami kuma ƙwararre a Malikiyya mashahurin malami Farfesa Mansur Sokoto Allah ya zama gatansa ya rinjaryar kuma ya fi ganin ingancin ta. Duba Muhd Mansur Sokoto; Fathu Rabbil Bariyyati (shafi na 767).

Ana layya ne da jinsin dabbobi na ni’ima guda huɗu kamar haka:
1. Tumaki
2. Awaki
3. Shanu
4. Raƙuma.

Mu haɗu a rubuta na 2 don sanin shekarun dabbar da za a yi layya da ita.

Dabbobin da ake layya da su, su ne tumaki da awaki da shanu da raƙuma. Duba Alma’ūnatu (1/484) da Aƙrabus Sãliki (shafi na 47) da Assamarud Dãnī ( shafi na 390-391) da Almuntaƙã Sharhul Muwaɗɗã (4/160)

Ana yin layya da tumaki idan suka cika sheka ɗaya suka shiga ta biyu koda da ‘yan kwanaki ne. Awaki kuma waɗanda suka cika sheka biyu ko kuma suka cika shekara ɗaya suka shiga ta biyu ko da wata ɗaya ne. Shanu kuma ana layya da su, idan suka cika shekara uku suka shiga ta huɗu, raƙuma kuma waɗanda suka cika shekara biyar suka shiga ta shida. Duba; Attaju Wal Iklil (4/463) Sharhus Sagīr (2/339) Masãlikul Jalãlati (2/822) da Assamarud Dãnī ( shafi na 390-391)

Za a iya layya da tumaki waɗanda suka cika wata shida zuwa goma mafi ƙaraci. Duba; Alkãfi (shafi na 237-238) da Alma’ūnatu (1/486)

Ana ganin shanun da suka cika shekara biyu suka shiga ta uku za a iya layya da su. Alkãfi (shafi na 238) da Alma’ūnatu ( 1/486).

Raƙumi idan ya cika sheka biyar ya shiga ta shida koda da rana ɗaya za a iya layya da shi. Sirãjus Sãliki (2/12) da Alkãfi (238).

Duk dabbar da bata cika Waɗannan shekaru da aka ambata ba, to bai halatta a yi layya da ita ba, idan kuma an yi da ita, to layyar bata yi ba. Almudawwanatul Kubrã (1/610).

A Malikiyya yin layya da tumaki ya fi falala sannan shanu sai kuma raƙuma. Duba; Attalƙīnu ( shafi 211) da Aƙrabus Sãliki ( shafi na 47).

Rago mai fari da baƙi mai manyan ƙaho ya fi kowanne falala a wajen layya a Mazhabar Malikiyya. Duba; Almuƙaddimut Muhimmãt (1/336)

A guji sayen dabbobin da ba su isa layya ba musamman shanu da raƙuma.

Mu haɗu a rubutu na uku don sanin sifofin dabbar layya.

Layya da tumaki da awaki ta fi falala a Malikiyya sannan shanu sai kuma raƙuma, amma tumaki sun fi awaki falala. Kuma maza na kowanne jinsin dabbobi da aka ambata ya fi mata falala. Duba; Alma’ūnatu Alã Mazhabi Ãlimil Madinati (1/485) da Arrisãlatu (shafi na 108) da Alkãfi (shafi na 238).

Ana yin layya ne da dabbar da take lafiyayyiya ƙosasshiya ban da gurguwa da gurguntakarta ta bayyana a fili, da mai ido ɗaya da rashin ganin idon ya bayyana a fili, ban da mara mai da ɓargo, ban da mara lafiya da rashin lafiyarta ta bayyana a fili. Duba; Muwaɗɗã Malik tare da Almuntaƙã Sharhul Muwaɗɗã (4/152-153) da Assamarud Dãnī (shafi na 392-393) da Aljawãhiruz Zakiyyati (shafi 144) da Alkãfi (shafi na 238) da Hashiyatud Dasūƙī ( 2/119) da Attaju Wal Iklil (4/336).

Waɗannan sifofi guda huɗu ijma’i ne a Mazhabar Malikiyya cewa ba a yin layya da duk dabbar da ta sifanta da wata sifa daga cikin sifofin. Duba; Assamarud Dãnī ( shafi na 393).

Fa’ida: Duk dabbar da take mahaukaciya , to ba za a yi layya da ita ba domin tana cikin marasa lafiya. Akwai wasu abubuwa na aibi da aka ambata da suke hana a yi layya da dabbar da take da su, amma akwai saɓanin a kan su, shi ya sa na kawar da kai daga ambatonsu, domin magana mafi inganci shi ne; basa hana a yi layya da dabbar da take da su.

Rubutawa, Ustaz Nuhu Ubale Ibrahim
(ABU RAZINA PAKI)


Daga kanmu, magana ta ƙare. Kuna iya samun rahotanni da ɗumi-ɗuminsu da gamsassun ruwayoyin labarai daban da na saura kai-tsaye cikin wayoyinku. Shiga zaurenmu na WhatsApp don sanin halin da ake ciki a duniya ko yaushe

Shiga zaurenmu na WhatsApp

ShareTweetSendShare
Previous Post

Dattawan Arewa Masu Mutunci Su Sake Nazari Kan Makomar Yankin – Matasan Arewa A Kudu

Next Post

Bikin Sallah: Iyali A Yi Hakuri Da Yanayin Halin Rayuwa

Related

Ɗalibai 750 Sun Amfana Da Bashin Karatu Na Naira Milyan 32.14 A Jihar Gombe
Ilimi

Ɗalibai 750 Sun Amfana Da Bashin Karatu Na Naira Milyan 32.14 A Jihar Gombe

6 days ago
Kwamitin JAMB Ya Bankaɗo Magudin Jarabawa A 2025 UTME
Ilimi

Kwamitin JAMB Ya Bankaɗo Magudin Jarabawa A 2025 UTME

2 weeks ago
ASUU
Ilimi

Malaman Jami’o’i Sun Zama Abin Tausayi —Kungiyar ASUU

2 weeks ago
Jami’ar Bayero Ta Yi Rashin Fitaccen Masanin Ilimin Harshe, Farfesa Hafizu Miko Yakasai
Da ɗumi-ɗuminsa

Jami’ar Bayero Ta Yi Rashin Fitaccen Masanin Ilimin Harshe, Farfesa Hafizu Miko Yakasai

2 weeks ago
Ranar Hausa: Ba Ka Iyawa Duk Dagewarka Kuma Ba A Yaba Maka
Bakon Marubuci

Ranar Hausa: Ba Ka Iyawa Duk Dagewarka Kuma Ba A Yaba Maka

3 weeks ago
Lambar Yabo Ta CON: Buni Ya Zama Zinare Bashi Da Maboya
Ilimi

NTIC Ta Jinjina Wa Gwamna Buni Kan Taimako A Bangaren Ilimi

3 weeks ago
Next Post
Iyali

Bikin Sallah: Iyali A Yi Hakuri Da Yanayin Halin Rayuwa

LABARAI MASU NASABA

Kamfanin Kasar Sin Ya Bayar Da Gudunmuwar Kayayyaki Ga Wadanda Ambaliyar Ruwa Ta Shafa A Sudan Ta Kudu

Kamfanin Kasar Sin Ya Bayar Da Gudunmuwar Kayayyaki Ga Wadanda Ambaliyar Ruwa Ta Shafa A Sudan Ta Kudu

September 19, 2025
Yadda Ciwon Hanta Ke Yaɗuwa Tsakanin Ma’aurauta

Yadda Ciwon Hanta Ke Yaɗuwa Tsakanin Ma’aurauta

September 19, 2025
An Kammala Taron Dandalin Tattauna Batun Tsaro Na Xiangshan

An Kammala Taron Dandalin Tattauna Batun Tsaro Na Xiangshan

September 19, 2025
Firaministan Sin Zai Halarci Babban Taron Mahawara Na MDD Karo Na 80

Firaministan Sin Zai Halarci Babban Taron Mahawara Na MDD Karo Na 80

September 19, 2025
Shugaba Xi ya zanta ta wayar tarho da takwaransa na Amurka

Shugaba Xi ya zanta ta wayar tarho da takwaransa na Amurka

September 19, 2025
Dokar Hana Ƙara Kuɗin Makaranta A Kaduna: Alheri Ce Ko Barazana Ga Makarantu Masu Zaman Kansu?

Dokar Hana Ƙara Kuɗin Makaranta A Kaduna: Alheri Ce Ko Barazana Ga Makarantu Masu Zaman Kansu?

September 19, 2025
Tinubu Ya Ziyarci Iyalan Buhari A Jihar Kaduna

Tinubu Ya Ziyarci Iyalan Buhari A Jihar Kaduna

September 19, 2025
Sin Ta Fitar Da Takardar Bayani Game Da Bunkasa Ci Gaban Mata

Sin Ta Fitar Da Takardar Bayani Game Da Bunkasa Ci Gaban Mata

September 19, 2025
Ofishin Yada Labarai Na Majalisar Gudanarwar Kasar Sin Ya Fitar Da Takardar Bayani Mai Taken “Nasarar Aiwatar Da Manufar JKS A Xinjiang A Sabon Zamani”

Ofishin Yada Labarai Na Majalisar Gudanarwar Kasar Sin Ya Fitar Da Takardar Bayani Mai Taken “Nasarar Aiwatar Da Manufar JKS A Xinjiang A Sabon Zamani”

September 19, 2025
Layya

Tarihin Ahmadu Bello Sardaunan Sakkwato Firimiyan Arewa

September 19, 2025
Talla

© 2025 Leadership Media Group - All Right Reserved.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

No Result
View All Result
  • Gida
  • Labarai
    • Manyan Labarai
    • Kananan Labarai
    • Masarautu
    • Bakon Marubuci
    • Dausayin Musulunci
    • Daga Kasar Sin
    • Nishadi
    • Noma Da Kiwo
    • Sana’a Sa’a
    • Tambarin Dimokuradiyya
    • Taskira
    • Daga Birnin Sin
    • Ado Da Kwalliya
  • Siyasa
  • Wasanni
  • Al’adu
  • Al’ajabi
  • Labaran Kasuwanci
  • Karanta cikin Turanci

© 2025 Leadership Media Group - All Right Reserved.